فواید و خواص گیاه دارویی نعناع در طب سنتی

گیاه دارویی نعناع که از آن به اشکال و طرق مختلفی مانند سبزی تازه، خشک شده، اسانس گیاه، دمکرده و دمنوش و ... استفاده می‌شود یکی از قویترین گیاهان از نظر خواص  گیاهان دارویی و داروهای گیاهی از دید طب سنتی میباشد. این گیاه در انواع مواد غذایی و دارویی و همینطور به از اسانس آن در بسیاری از مواد مانند خمیردندانها، خوشبوکننده ها و ... مورد استفاده قرار میگرفت. این گیاه به عنوان یک داروی گیاهی در انواع محصولات آرایشی و بهداشتی نیز کاربرد گسترده ای داشت. در این مقاله برخی از خواص دارویی گیاه نعناع عنوان شده است. 

نعنایی که به صورت سبزی مورد استفاده قرار میگیرد با نعنایی که در دشتها و کوهها به صورت خودرو وجود دارد متفاوت است و این اثرات در مورد اثر درمانی گیاهی در نعنای کوهی قویتر است.

یکی از توصیه ها که بسیار مهم است مصرف نعناع، حتی نعنای پرورش داده شده همراه با غذا بخصوص ناهار است.

در موارد ناراحتی معده، خوردن گیاه دارویی نعناع تازه درمان کننده ناراحتی معده است.

نعنای کوهی یا نعنای فِری، از نظر کاربرد و خواص از نعنای معمولی که پروزش داده می شود، بسیار عالی تر، قوی تر و مؤثرتر است.

این گیاه در دامنه ها و ارتفاعات متوسط رویش دارد. بو و عطر بسیار نافذی دارد و در کرم هایی که برای پوست ساخته می شوند، مورد استفاده قرار می گیرد.

این گیاه، گل های ریز و آبی رنگی دارد و قسمت های مورد استفاده این گیاه، گل، برگ و ساقه ی آن است.

ارزش غذایی گیاه دارویی نعناع:

برگ های گیاه دارویی نعناع حاوی بالاترین مقدار آنتی اکسیدان نسبت به سایر گیاهان موجود می باشند. روغن نعناع شامل اسیدهای فنولیک, فیتوسترون, ساپونین ها, تریترپین ها, فلانوئیدها، کاروتنوئید, آنتوسیانین ها و غیره است. روغن نعناع به طور گسترده برای مصارف مختلفی استفاده می شود. این روغن امروزه به طور گسترده ای در آماده سازی خوراک ها, عطرها و برای درمان انواع مختلفی از مشکلات استفاده می شود.

گیاه دارویی نعناع دارای ماده ای به نام منتول است که احساس خنکی در دهان ایجاد می کند. مقدار منتول در نعناع بسته به نوع آن از 35 تا 55 درصد تغییر می کند که البته اگر نعناع دیر کنده شود، مقدار منتول آن تا حدود 30 درصد پایین می آید.

خواص گیاه دارویی نعناع به عنوان داروی گیاهی درطب سنتی:

1. نعناع برای درمان آسم:

نعناع ویژگی های آرامش بخش دارد و برای بیماران مبتلا به آسم بسیار مفید است، چون باعث انسداد در لوله بینی می شود با این حال, مقدار و فراوانی مصرف نعناع باید کنترل شود چون استفاده بیش از حد ممکن است منجر به سوزش بینی و معده شود.

2. نعناع برای کمک به فرآیند هضم:

نعناع آرامش بخش است و خاصیت پاک کنندگی و سم زدایی دارد.از التهاب در معده جلوگیری می کند, کام را پاک می کند و فرآیند هضم را تقویت می کند. این امر به دلیل فعال شدن غدد بزاقی در مصرف نعناع که آنزیم های گوارشی را قادر به تولید مقادیر کافی می کند, اتفاق می افتد.

3.کاهش و درمان اختلالات تنفسی با نعناع:

نعناع به شکل چای یا جویدنی برای رفع گرفتگی گلو, بینی, برونشیت و ریه ها استفاده می شود. به تسکین بینی, گلو و مجاری تنفسی و جلوگیری از یک اختلال طولانی که معمولاً با آسم یا سرما شروع می شود, کمک می کند. نعناع یک درمان طبیعی موثر برای این حالت است و در پمادها استفاده می شود.

4. نعناع برای کمک به کاهش وزن:

مصرف نعناع این اطمینان را می دهد که انرژی اضافی را به شیوه ای سالم از دست دهید. نعناع, آزادسازی آنزیم های گوارشی بدن را قادر به مصرف چربی بیشتری به منظور تولید انرژی می کند. استراتژی دیگر استفاده از نعناع با سایر غذاهایی است که برای بهبود سلامتی مانند لیمو شناخته می شوند. می توانید آب را با نعناع لیمو مخلوط کنید. این یک روش کلاسیک برای آماده کردن بدن برای یک مسیر سالم جدید است و برای شما کم کردن وزن را به شیوه ای سالم و طبیعی آسان تر می کند.

5. نعناع برای جلوگیری از آلرژی:

روغن های موجود با ترکیب نعناع به طور گسترده ای برای مقاومت در برابر انتشار مواد شیمیایی خاص در بدن شناخته می شوند، که منجر به آلرژی فصلی و تب یونجه نیز می شود.نعناع بهتر است به شکل خام یا به شکل چای مصرف شود، تا از آلرژی ها محافظت کند. این مزایا همچنین برگ های نعناع را برای سرفه و دیگر مسائلی که با انقباضات شدید و ناگهانی عضلات ناحیه اطراف تشدید می شوند, عالی می کند.

6. نعناع برای تقویت کبد:

نعناع برای کار کردن موثر کبد شناخته شده است و نعناع به خاطر وجود مواد مغذی ضروری و خواصی چون آرامش بخشی و تسکین دهنده اش, یک گیاه بسیار مفید برای افزایش قدرت کبد است.

7. نعناع بهداشت دهان را تضمین می کند:

نعناع یک خوشبو کننده دستگاه تنفس هوای عمومی است ، علاوه بر اطمینان از تمیزی زبان و صمغ ها، مانع رشد باکتری در دهان می شود.بنابراین نعناع جز بسیار محبوبی است که در تهیه خمیر دندان و دهان شویه استفاده می شود.

8. نعناع برای جلوگیری از کاهش حافظه:

افرادی که مصرف کنندگان معمولی نعناع هستند, به شدت هوشیار و باهوش هستند.نعناع به عنوان یک محرک موثر شناخته شده است، که حفظ حافظه بلند مدت و هوشیاری مشخص را افزایش می دهد

9. نعناع برای  پوست سالم:

نعناع دارای خواص ضد خارش و ضد عفونی کنندگی است و اطمینان می دهد که پوستتان کاملاً تمیز شده است. به پیش گیری و درمان عفونت های پوستی کمک می کند. درمان و حذف زخم های ناشی از گزش حشرات مانند پشه, زنبور عسل, زنبور, پشه و زنبور سرخ. این بیماری التهابی است و از آن به عنوان یک ماده رایج در پمادهای دافع استفاده می شود.

10. جلوگیری از افسردگی با نعناع:

نعناع یک محرک طبیعی بسیار معطر است که باعث افزایش انرژی در بدن می شود. می تواند به صورت روغن یا تنفسی یا به صورت بخار به کار رود تا افسردگی و خستگی را بکاهد. ذهن را تحریک می کند, به آن نیرو می بخشد و حالت و کارکرد جامع بدن را افزایش می دهد.

11. نعناع برای کمک به شیردهی:

نعناع به درمان و بهبود نوک پستان های ترک خورده و سندروم روده تحریک پذیر کمک می کند.استفاده از روغن نعناع روی سینه مادر شیر مادر را به جریان پایدار بدون ایجاد آسیب به پوست حساس و از بین بردن درد نوک پستان کمک می کند.

12. نعناع برای جلوگیری از سرطان:

تحقیقات نشان داده است که برخی آنزیم های فعال موجود در نعناع به توانایی پیش گیری و درمان سرطان مجهز هستند.

13. نعناع برای  گرفتگی های ماهیچه ای:

زمانی که گلوی شما قرمز و تحریک می شود, ماهیچه های دور گردن و قفسه سینه ممکن است از عمل سرفه که با ناراحتی های اولیه و التهاب در طول مری آورده شده اند, آسیب ببیند. احتمالاً متوجه شده اید که پس از یک روز کامل سرفه, گلو و سینه بسیار خسته و زخمی می شود, پس استفاده از برگ های نعناع مفید است.

صدها سال پیش, مردم فهمیدند که برگ های نعناع توانایی کاهش التهاب و همچنین توانایی آرام کردن فعالیت حرکتی در ماهیچه ها را دارند و این به نوبه خود به جلوگیری از التهاب ناشی از آن کمک خواهد کرد. امروزه گیاهان مانند نعناع با نوشیدنی های داغ مانند چای بسته بندی می شوند.

14. نعناع برای سرماخوردگی:

وقتی یک سرماخوردگی معمولی دارید, تاثیرات فردی زیادی وجود دارند که بر شما تاثیر می گذارند. سوزش, درد, دشواری در تنفس و تولید خلط بیش فعال تنها تعدادی از نشانه های بسیار ناراحت کننده است که می توانید تجربه کنید, اما مصرف برگ های نعناع می تواند به تسکین دادن بخش عمده از اثرات آزار دهنده ناشی از بیماری کمک کند.

وقتی که برگ های نعناع برای کاهش تورم کار می کند، راحت تر خواهید بود و می توانید استراحت کنید. این منجر به کاهش آشفتگی هایی در سینه و گلو می شود. فعالیتی که در سرفه وجود دارد، اتلاف عمده انرژی دارد و فشار زیادی روی سیستم شما قرار می دهد، که باعث می شود بیشتر مستعد ابتلا به بیماری شوید.

15. نعناع تنفس سخت را بهبود می بخشد:

زمانی که با سرمای شدیدی بیمار می شوید، یکی از بدترین عواقب آن زمانی است که مجاری تنفسی شما با انواع مختلف التهاب مسدود می شود. این کار می تواند فعالیت های روزمره و حتی خواب وحشتناک را انجام دهد.

این مساله چرخه ای باعث پیچیده شدن این مساله خواهد شد، زیرا شما احتمالاً در وضعیت ضعیف خود و ناسالم خواهید بود، اما یک راه عالی برای مبارزه با مشکلات تنفسی این است که قطعه بزرگی از نعناع را بخورید یا بجوید.

به خاطر ماهیت ضد التهاب برگ های نعناع، به احتمال زیاد مناطق قرمز و متورم درون دستگاه تنفسی شما در مدت کوتاهی با خوردن یک نعناع تازه تسکین پیدا می کنند. یک راه عالی برای رسیدن به این مزایا، اضافه کردن یک نعناع تازه به چایتان است. مایع و بخار داغش می تواند بسیار نافذ و موثر باشد.

16. نعناع غنی از ویتامین ها و مواد معدنی ضروری:

برگ های نعناع نه تنها طعم خوبی را به غذاها اضافه می کنند و برای کسانی که آن را می خورند تنفس تازه می کنند، بلکه برخی از مواد معدنی بسیار مهم را به مردم می دهند که به رشد بدن انسان کمک می کنند.

فسفر، آهن و کلسیم با ویتامین های C و A نعناع برای ترمیم و رشد سلول های پوست بسیار مهم هستند. این ویتامین ها و مواد معدنی همچنین بخش هایی از دیواره ای سلولی را در سیستم گردش خون شما ایجاد می کنند که برای زندگی کاملاً مهم است. نعناع تازه محبوب تر از همیشه است و مصرف آن به معنای داشتن بدن سالم تر است، بنابراین غذاهایی را پیدا کنید که طعم نعناع را تکمیل کنند تا بیش ترین سود را به دست آورند.

برگهای نعناع حاوی ترکیبات مختلفی هستند که می توانند به تسکین درد و مجاری گوارشی کمک کنند. این می تواند به جلوگیری از واکنش های ناشی از نفخ و واکنش های دردناک که گاهی ممکن است رخ دهد, کمک کند. به ویژه برای افرادی صدق می کند که از انواع تغییرات دستگاه گوارش رنج می برند.

15. نعناع دافع برخی حشرات پروازی:

حشرات پروازی مانند پشه ها و آفات دیگر می توانند مشکل بزرگی باشند و باعث شود شما احساس درماندگی بکنید. برخی حشرات پروازی حتی می توانند بیماری های وحشتناکی با خود حمل کنند که منجر به بیماری های مادام العمر می شوند.

در آن زمان منطقی به نظر می رسید که شما هر کاری را انجام دهید تا از خود و خانواده خود در برابر آنچه که به طور بالقوه تهدید کننده زندگی خواهد بود، محافظت کنید.

16. نعناع برای کاهش نفخ و گاز معده:

اکثر مردم تجربه شرم آوری را در زمانی که نفخ شکم داشته اند تجربه کرده اند. بعضی از غذاها می توانند باعث ورم همراه با گاز شوند. این می تواند منجر به خروج ناگهانی و غیرقابل کنترل این گازها شود که برای هر کسی که به اندازه کافی ناخوشایند است.

اگر تا به حال امیدوار بودید که یک جایگزین طبیعی برای کمک به اجتناب از این شرایط پیدا کنید، نعناع می تواند پاسخ شما باشد. مصرف نعناع می تواند به جلوگیری از تولید گاز متان کمک کند، چون تولید شیره معده را تحریک می کند.

خوردن یک شاخه نعناع به احتمال زیاد برای کاهش گاز و نفخ مفید است. یک بخش سالم از گیاه را بردارید و آن را گاز بزنید و قورت بدهید.

17. کمک به کاهش درد با نعناع:

در دوران باستان، افرادی که به نعناع دسترسی داشتند اغلب از آن در زخم های کوچک و خراش هایشان برای تسکین درد استفاده می کردند. نعناع همچنین دارای برخی عوامل ضد باکتری است که به جلوگیری از برخی عفونت های کوچک کمک می کند.

مطالعات نشان داده اند که نعناع در واقع می تواند واکنش درد را محدود کند. آن ها حتی کشف کرده اند که خوردن نعناع نیز اثرات کاهندگی بر درد دارد.

فواید آب نعناع:

نعناع به هضم کمک می کند. پس شما می توانید آن را مزمزه کنید و به همزمان به روده هایتان کمک کنید. نعناع خنک کننده است اضافه کردن آن به آب شما باعث خنک کردن نوشیدنی هایتان در روز گرم تابستان می شود.

طریقه درست کردن آب نعناع در خانه:

موادلازم:

3 تا 4 برگ نعناع

چند قطعه یخ

آب

4 تا 6 قطره عصاره استویا (اختیاری)

برگ های نعناع را آبکشی کنید و آن ها را بین انگشتان خود خرد کنید و روغن نعناع را بگیرید. در یک ظرف تمیز قرار دهید، یخ را به آن اضافه کنید و در صورت استفاده از آن، آب سرد را بریزیر و از آن لذت ببرید.

عوارض جانبی ناشی از مصرف بیش از حد گیاه دارویی نعناع:

در افراد با سابقه اختلالات سنگ صفرا, نعناع باید تنها پس از مشورت با پزشک متخصص مصرف شود. همین امر در مورد زنان باردار نیز صدق می کند. مصرف بیش از حد نعناع توصیه نمیشود.

نعناع اضافی با عوارض جانبی مثل سردرد و سوزش معده همراه می شود. نعناع یک جز فعال در چای نعناع است. اگر مقدار زیادی از این چای را بخورید، ممکن است به عوارض جانبی نظیر غشا مخاطی، سوزش پوست، و سرخ شدن پوست (سرخ شدن) علاوه بر سردرد و تپش قلب دچار شوید.

منتول که عمدتاً به عنوان یک ترکیب فعال از چای نعناع است، می تواند موجب بسته شدن گلو در میان بزرگسالان و کودکان کوچک شوند. فرد مبتلا به آسم باید به طور خاص از مصرف محصولات غذایی که حاویز نعناع هستند اجتناب کند. این به این دلیل است که این گیاه می تواند مشکل را با کشیدن مشکل به سختی افزایش دهد.

علاوه بر این، زنانی که شیر می دهند نیز باید از خوردن چای نعناع اجتناب کنند. در مورد زنان باردار، نعناع می تواند منجر به سقط جنین شود. بیشتر از این، استفاده از روغن نعناع در کودک می تواند به پایان مشکلات تنفسی شدید منجر شود.

مقدار توصیه شده مصرف نعناع:

شما می توانید در اشکال مختلف نعناع را مصرف کنید. اینها شامل روغن، چای و یا کپسول هایش هستند. بهتر است این موارد را به مقدار محدودی مصرف کنید. در ادامه بخش سلامت نمناک و در تکیمل بحث خواص نعناع مقادیر توصیه شده از چای نعناع آورده شده است:

مصرف چای نعناع:

شما می توانید کمی چای نعناع را چند بار در روز بنوشید.

استفاده از کپسول های نعناع:

شما نمی توانید بیش از 1 - 2 کپسول را مصرف کنید.

روغن و یا پماد نعناع:

می توانید کرم و یا پماد را به پوست خود بمالید تا خارش و تحریک ها را دور کنید. استفاده از نعناع برای طعم و بافت:برای استفاده از یک طعم نعناع، بهتر است تنها 10 % از روغن نعناع را با 90 درصد اتانول استفاده کنید.

اقدامات احتیاطی دیگر:

اگر شرایطی به نام "آهکلریدریا" دارید، نباید روغن نعناع را بخورید. طبق این مشکل سلامتی شکم، معده به اندازه کافی اسید هیدروکلریک را تولید نمی کند که برای هضم مورد نیاز است.

مصرف مقدار کمی نعناع در زمانی که به زنان باردار یا شیره ایمن است. با این حال مقدار دقیق مصرف نعناع که بی خطر است مشخص نیست. بنابراین بهتر است که در هنگام شیردهی یا بارداری، مقدار بیشتری از نعناع را نخورید.

در نهایت، روغن نعناع این تمایل را دارد که باعث سوزش مقعدی در افراد مبتلا به اسهال شود. بنابراین دفعه بعدی که نعناع خوردید، تمام این اقدامات احتیاطی را در ذهن خود نگه دارید.

 اسانس نعناع را نباید به مقدار زیاد به کودکان و نوزادان خوراند، زیرا روی حرکات تنفسی  و قلب اثر می گذارد و ممکن است خطرناک باشد.

 اگر اسانس نعناع به مقدار زیاد مصرف شود، فشار خون را بالا برده و موجب حالت تهوع، استفراغ و درد معده می شود و حرکات دودی معده را از بین می برد.

 نعناع با تمام فوایدی که دارد، اگر زیاد مصرف شود سیستم گوارشی را تحریک می کند.

اگر شما روزی دو تا سه فنجان دم کرده نعنا می نوشید، بهتر است بعد از دو هفته نوشیدن، چند روزی مصرف آن را قطع کرده و دوباره شروع کنید.

 طبیعت گیاه نعناع:

نعناع از نظر طب سنتی و طب  ایرانی نسبتا گرم و خشک است و از نظر خواص دارویی از پونه قوی تر است. از نعناع اسانس، روغن و تنتور تهیه می کنند که مصارف طبی مختلفی دارد.